चिनियाँ हेलिकोप्टर तातोपानी नाकाबाट भित्रियो
असार २०, २०८२ । काठमाडौं दैनिक संवाददाता
सिन्धुपाल्चोक- नेपाल-चीनबीचको प्रमुख व्यापारिक मार्गका रूपमा चिनिने तातोपानी नाका अब हेलिकोप्टर आयातको नयाँ प्रवेशद्वार बनेको छ। पहिलोपटक चीनबाट एक थान हेलिकोप्टर यही नाकाबाट नेपाल भित्रिएको हो।
भन्सार कार्यालयका अनुसार माउन्टेन हेलिकोप्टर प्रालिले चीनबाट आयात गर्न लागेको पाँच हेलिकोप्टरमध्ये पहिलो युनिट बिहीबार नेपाल भित्रिएको हो। यो हेलिकोप्टर चीनको सहरबाट ४० फिटे टेलरमा राखेर तातोपानीसम्म ल्याइएको हो। ट्रान्सपोर्टको जिम्मेवारी आडो ट्रान्सपोर्ट कम्पनीले लिएको थियो।
तातोपानी सुक्खा बन्दरगाह तथा भन्सार कार्यालयका प्रमुख राजेन्द्रप्रसाद चुडालले हाल आवश्यक कागजात तथा भन्सार प्रक्रिया अगाडि बढाइएको जानकारी दिए। हाल जाँच पास भएको छैनतर प्रक्रिया चलिरहेको छ उनले भने।
यस हेलिकोप्टरलाई तातोपानी भन्सारको यात्रु शाखामा अनलोड गरिएको छ। भन्सारका सूचना अधिकारी सूर्य काफ्लेका अनुसार करिब ४ करोड १२ लाख रुपैयाँभन्दा बढी राजस्व संकलनपछि हेलिकोप्टरको जाँच पास प्रक्रिया सम्पन्न हुने अपेक्षा गरिएको छ।
अबको एक–दुई दिनभित्र प्राविधिक टोली तातोपानी पुगेर हेलिकोप्टरको परीक्षण गर्ने र त्यसपछि सो हेलिकोप्टर काठमाडौँ उडाउने तयारी रहेको जानकारी भन्सार कार्यालयले दिएको छ।
भन्सार परिसरमा हालसालै निर्माण गरिएको खुला पार्किङ क्षेत्रमा उक्त हेलिकोप्टर राखिएको छ भने माउन्टेन हेलिकोप्टरका प्राविधिक टोली त्यस क्षेत्रमै पुगेका छन्।
यो घटनालाई नेपालको हवाईसेवा क्षेत्रको दृष्टिले ऐतिहासिक मानिएको छ किनभने यसले चिनियाँ बजारसँगको हवाईप्रवेश सहज बनाउने संकेत दिएको छ। यसअघि विमान वा हेलिकोप्टर आयातका लागि मुख्यरूपमा भारतमार्ग हुँदै ल्याइन्थ्यो, तर अब चीनबाट सिधै ल्याउने बाटो पनि खुला भएको छ।
माउन्टेन हेलिकोप्टरले चीनबाट ल्याउन लागेको बाँकी चार हेलिकोप्टर पनि यही प्रक्रियामार्फत ल्याइने जनाइएको छ।
नेपालको भौगोलिक सञ्जालमा चीनबाट हेलिकोप्टर आयातको शुरुवात ऐतिहासिक प्रगतिका रूपमा हेरिएको छ। यसले नेपाल-चीन व्यापार सम्बन्धमा नयाँ अध्यायको सुरुवात गर्न सक्छ, जसले हवाई पूर्वाधारमा पनि दीर्घकालीन प्रभाव पार्न सक्छ।
नेपालजस्तो भू-परिवेष्ठित मुलुकका लागि हेलिकोप्टर जस्ता हवाई साधन अत्यन्त उपयोगी हुने गरेको छ। विशेषतः आपतकालीन उद्धार, पर्यटन, मेडिकल इभाक्युएसन र दुर्गम क्षेत्रमा सेवा पुर्याउन सहज भएको छ ।
चिनियाँ बजारबाट सस्तो र आधुनिक प्रविधियुक्त हेलिकोप्टर ल्याउने प्रक्रिया अब सुरु भएको छ जसले दीर्घकालीन रूपमा हवाई यातायातमा पहुँच वृद्धि, सेवा विस्तार र निजी क्षेत्रको लगानी वृद्धिमा सकारात्मक प्रभाव पार्नेछ।
यतिमात्र होइन भन्सारले पहिलोपटक हेलिकोप्टरको मूल्याङ्कन, राजस्व संकलन र प्राविधिक परीक्षणको संयोजन गर्नुपर्ने भएकाले यो प्रक्रिया अन्य नाकाहरूको लागि पनि दिशानिर्देशक उदाहरण बन्न सक्छ।
नेपाल सरकार र सम्बन्धित निकायहरूले यस प्रकारका उच्च मूल्यका सामानहरूको सुरक्षित, छरितो र पारदर्शी आयात सुनिश्चित गर्न आवश्यक रणनीति र पूर्वाधार विकासमा ध्यान दिनु आवश्यक देखिन्छ।
तातोपानी नाका यसअघि भूकम्प र महामारीका कारण लामो समय बन्द रहेको अवस्थामा अहिले क्रमश सक्रिय बन्दै गएको छ। यसले व्यापारिक गतिशीलतामा उल्लेख्य सुधार ल्याएको छ भने नेपालको वैकल्पिक आयात मार्गको रूपमा थप भरपर्दो विकल्प पनि प्रस्तुत गरेको छ।
तातोपानी नाकाबाट हेलिकोप्टर आयात भएको यो घटना केवल एक कम्पनीको निजी परियोजना होइन, यो नेपाल-चीन सम्बन्धको नयाँ सम्भावना, नेपालभित्रको हवाई ढाँचाको आधुनिकीकरण र आयात संरचनामा व्यापक सुधारको संकेत पनि हो। यदि सरकार र निजी क्षेत्रले सहकार्य गर्दै यस प्रक्रियालाई संस्थागत ढंगले अघि बढाउन सके, निकट भविष्यमा चीनमार्ग हुँदै अत्याधुनिक प्रविधि, पूर्वाधार तथा सेवाहरू सहजै भित्र्याउने ढोका खुल्नेछ।
